Circulatie bij littekenweefsel – hoe massage en mobilisatie helpen bij soepelheid
Na een operatie, blessure of wond ontstaat littekenweefsel. Dat hoort bij het herstel. Het lichaam vult het beschadigde gebied op met nieuw bindweefsel zodat het weer sterk wordt. Toch kan littekenweefsel soms strak, gevoelig of minder soepel aanvoelen. Dit komt niet doordat littekens “fout” zijn, maar doordat ze anders zijn opgebouwd dan het oorspronkelijke weefsel.
Circulatie speelt een grote rol in hoe soepel littekenweefsel wordt. Doorbloeding, beweging en mobiliteit bepalen of het litteken flexibel blijft of juist verkleefd en strak wordt. In dit artikel lees je hoe littekenweefsel ontstaat, waarom mobilisatie belangrijk is, hoe massage helpt en welke oefeningen bijdragen aan een beter herstel. Het doel is dat je begrijpt wat je zelf kunt doen en wat fysiotherapie kan betekenen wanneer een litteken klachten geeft.
Circulatie speelt een grote rol in hoe soepel littekenweefsel wordt. Doorbloeding, beweging en mobiliteit bepalen of het litteken flexibel blijft of juist verkleefd en strak wordt. In dit artikel lees je hoe littekenweefsel ontstaat, waarom mobilisatie belangrijk is, hoe massage helpt en welke oefeningen bijdragen aan een beter herstel. Het doel is dat je begrijpt wat je zelf kunt doen en wat fysiotherapie kan betekenen wanneer een litteken klachten geeft.
Hoe littekenweefsel ontstaat
Wanneer een wond geneest, maakt het lichaam collageen aan. Collageen is het bouwmateriaal van bindweefsel. In de eerste fase na een operatie of blessure legt het lichaam deze vezels snel neer om het gebied te sluiten. De vezels liggen dan nog ongeorganiseerd en kruislings door elkaar. Dat is functioneel, maar ook stug.
In de weken die volgen wordt het littekenweefsel sterker en beter georganiseerd. De vezels gaan meer in de richting liggen van de beweging die je dagelijks maakt. Dat betekent dat beweging een directe invloed heeft op de kwaliteit van het litteken. Zonder beweging blijft het litteken grof en minder soepel.
Waarom littekenweefsel soms strak aanvoelt
Littekenweefsel heeft andere eigenschappen dan gezond weefsel. Het is wat steviger en minder rekbaar.
Strakheid kan ontstaan door:
– te weinig beweging in de genezingsfase
– te veel spanning in omliggende spieren
– vochtophoping door verminderde circulatie
– verklevingen in bindweefsellagen
Een verkleving betekent dat lagen bindweefsel minder goed over elkaar glijden. De huid trekt dan strak wanneer je beweegt.
De rol van doorbloeding bij littekenkwaliteit
Littekenweefsel heeft doorbloeding nodig om goed te herstellen.
Doorbloeding zorgt voor:
– zuurstof aanvoer
– voedingsstoffen
– afvoer van afvalproducten
– stimulatie van bindweefselopbouw
Wanneer circulatie vermindert, kan het litteken stug blijven. Daarom is beweging vanaf het juiste moment zo belangrijk.
Waarom beweging invloed heeft op littekenweefsel
Beweging helpt omdat het de collageenvezels in de juiste richting laat organiseren.
Wanneer je wandelt, buigt, strekt of rustige mobiliteitsoefeningen doet, vertelt het lichaam als het ware welke richting het weefsel moet volgen.
Beweging zorgt voor:
– betere doorbloeding
– minder verkleving
– soepelere huid en fascia
– betere glijlagen tussen spiergroepen
Zonder beweging wordt het litteken dikker en minder functioneel.
Wanneer je met littekenbeweging mag starten
De juiste timing hangt af van:
– type operatie
– locatie van het litteken
– advies van arts en fysiotherapeut
Meestal mag je beginnen met hele lichte beweging zodra de wond gesloten is.
Massage start vaak pas wanneer de huid volledig is genezen en er geen korstjes meer zijn.
De fysiotherapeut beoordeelt dit voor elke patiënt apart.
Hoe massage littekenweefsel beïnvloedt
Littekenmassage wordt gebruikt om het weefsel soepeler te maken. Door direct op de huid te werken verbetert de doorbloeding.
Massage helpt bij:
– verminderen van spanning
– verbeteren van glijlagen
– zachter en beweeglijker litteken
– betere doorstroming van lymfe en bloed
Het doel is niet om het litteken weg te masseren, maar om het functioneel te maken.
Waarom mobilisatie noodzakelijk is naast massage
Massage werkt vooral lokaal. Mobilisatie werkt op het hele bewegingssysteem.
Mobilisatie helpt om:
– spieren te activeren
– gewrichten los te maken
– bindweefsellagen te rekken
– de algehele doorbloeding te verbeteren
Zonder mobiliteit blijft het effect van massage beperkt. De combinatie van beide technieken geeft het beste resultaat.
Welke massagetechnieken worden gebruikt
Fysiotherapeuten gebruiken verschillende technieken afhankelijk van de fase van herstel:
– cirkelbewegingen om spanning te verminderen
– transversale technieken om verklevingen losser te maken
– lichte huidmobilisaties
– drukvariaties om doorbloeding te stimuleren
De intensiteit gaat geleidelijk omhoog op basis van wat de huid aankan.
Waarom littekenweefsel reageert op stretching
Rekken helpt niet alleen spieren. Ook littekenweefsel reageert op lichte rek.
Door rek worden de collageenvezels in de richting van de rek uitgelijnd.
Te veel rek kan irritatie geven, daarom is geleidelijke opbouw belangrijk.
Hoe beweging helpt om verklevingen te voorkomen
Verklevingen ontstaan wanneer bindweefsellagen minder goed langs elkaar glijden. Beweging stimuleert deze glijlagen.
Voorbeelden:
– buigen en strekken
– draaiende bewegingen
– lichte krachttraining
– wandelen
Veel van deze bewegingen activeert het lymfesysteem, wat helpt bij het afvoeren van vocht.
Circulatie en het lymfesysteem
Het lymfesysteem speelt een belangrijke rol in het herstel en in de soepelheid van littekenweefsel.
Het voert vocht, eiwitten en afvalstoffen af.
Door beweging en ademhaling gaat het lymfesysteem beter werken. Dit maakt het litteken minder dik en minder gevoelig.
Ademhaling als ondersteuning van littekenherstel
Diepe buikademhaling verbetert de doorbloeding in de romp en buikregio.
Na buikoperaties is dit belangrijk omdat de buikspieren en buikfascialagen vaak strak aanvoelen.
Met gerichte ademhaling kan de spanning verminderen.
Krachttraining en littekenweefsel
Zodra het veilig is om te trainen, helpt krachttraining om belastbaarheid op te bouwen.
Sterkere spieren rondom het litteken zorgen voor:
– betere ondersteuning
– minder spanning
– meer functionele beweging
Krachttraining stimuleert ook de doorbloeding, wat herstel bevordert.
Conclusie
Littekenweefsel is een normaal en noodzakelijk onderdeel van herstel. De kwaliteit van het litteken wordt in grote mate bepaald door doorbloeding en beweging. Massage helpt om het gebied soepeler te maken, terwijl mobilisatie ervoor zorgt dat het litteken functioneel wordt.
Met de juiste begeleiding blijft het weefsel beweeglijk, vermindert de spanning en neemt het gevoel van trek af. Het doel is altijd dat je pijnvrij en vrij kunt bewegen.
❓ FAQ – Circulatie bij littekenweefsel
Dat komt doordat littekenweefsel minder elastisch is en door beperkte beweging sneller verkleeft.
Ja. Massage verbetert de doorbloeding en vermindert spanning in het litteken.
Dat verschilt per persoon. Vaak duurt dit weken tot maanden.
Pas wanneer de wond volledig genezen is en de huid gesloten is.
Ja. Beweging helpt de vezels in de juiste richting te laten liggen.
Wil je een persoonlijk herstelplan voor jouw blessure?
Ons team van fysiotherapeuten helpt je om de juiste balans in belasting te vinden, zodat je blessure snel, veilig en duurzaam herstelt.