Houdingstraining in de praktijk – hoe fysiotherapeuten met houdingscorrectie werken
Houdingstraining in de fysiopraktijk richt zich daarom niet op geforceerd rechtop zitten, maar op het verbeteren van mobiliteit, stabiliteit en lichaamssymmetrie. Het doel is een houding die natuurlijk voelt, zonder inspanning. In dit artikel lees je hoe fysiotherapeuten houding analyseren, welke technieken worden gebruikt en hoe houdingstraining je dagelijks functioneren verbetert.
Wat is houdingstraining?
Houdingstraining is het proces waarin je leert hoe je lichaam zich op een natuurlijke en efficiënte manier draagt. Het gaat niet om het aanleren van één perfecte houding. Het gaat om het verbeteren van beweging, balans en spiercontrole zodat je houding vanzelf verbetert.
Houdingstraining richt zich op:
– mobiliteit van de wervelkolom
– actieve stabiliteit van de core
– balans tussen linker- en rechterzijde
– lichaamsbewustzijn
– ademhaling en ribbeweging
– een natuurlijke verdeling van belasting
Een goede houding voelt licht, stabiel en ontspannen.
Waarom houding geen vaste positie is
Veel mensen denken dat houding een vaste positie is. Een soort ideale vorm die je moet vasthouden. Dat is niet zo. Houding is een reeks kleine aanpassingen die je lichaam maakt om in balans te blijven.
Een gezonde houding verandert voortdurend. Je wisselt gewicht, beweegt je ribben, past je bekkenstand aan en ademt. Het lichaam zoekt steeds opnieuw de beste positie. Problemen ontstaan pas wanneer je te lang in één houding blijft of wanneer het lichaam te weinig bewegingsvrijheid heeft om zich aan te passen.
Hoe slechte houding ontstaat
Een ‘slechte’ houding ontstaat meestal niet door één fout. Het is een combinatie van dagelijkse gewoontes, vermoeidheid, stress en beperkte mobiliteit.
Veelvoorkomende oorzaken zijn:
– langdurig zitten
– weinig variatie in houding
– stijve bovenrug
– hoge ademhaling
– onderactieve bilspieren
– spanning in nek en schouders
– eenzijdige belasting tijdens werk of sport
Deze factoren zorgen ervoor dat je lichaam spanning vasthoudt en minder vrij beweegt.
Hoe houding de wervelkolom beïnvloedt
De wervelkolom beweegt mee met houding. Elke stand van ribben, bekken en schouders heeft invloed op de drukverdeling.
– Wanneer de bovenrug te rond wordt, schuift het hoofd naar voren. Spieren in de nek moeten harder werken.
– Wanneer het bekken te ver naar voren of naar achter kantelt, verandert de druk op de onderrug.
– Wanneer de ademhaling hoog blijft, raken schouderspieren sneller overbelast.
Houding is dus een samenwerking tussen meerdere lichaamssystemen.

Hoe fysiotherapeuten houding analyseren
Een fysiotherapeut kijkt niet alleen naar of iemand “recht zit”. De beoordeling is veel breder en gaat over de hele bewegingsketen.
De fysiotherapeut kijkt naar:
– hoe je staat en zit
– hoe de ribben bewegen tijdens ademhaling
– hoe het bekken kantelt
– hoe de wervelkolom meebeweegt bij draaien
– hoe je schouders en nek reageren
– hoe je loopt en hoe je voeten landen
– hoe je gewicht verdeelt tussen beide benen
Deze observaties laten zien waar het lichaam te veel spanning vasthoudt of waar mobiliteit beperkt is.
Hoe fysiotherapie houding verbetert
Fysiotherapie werkt in drie stappen: mobiliteit verbeteren, stabiliteit opbouwen en beweging automatiseren.
1. Mobiliteit
De fysiotherapeut maakt gewrichten soepeler, vooral de bovenrug, ribben en heupen. Zonder mobiliteit is een ontspannen houding niet mogelijk.
2. Stabiliteit
De diepe rompspieren en het middenrif krijgen aandacht. Deze zorgen voor controle zonder dat je buikspieren moet aanspannen.
3. Automatiseren
De fysiotherapeut leert je hoe je lichaam zelf de beste houding vindt. Dit gebeurt met balansopdrachten, aandachtsoefeningen en functionele bewegingen.
Deze aanpak maakt houding natuurlijk en moeiteloos.
De rol van ademhaling in houdingstraining
Ademhaling is een belangrijk onderdeel van houding. Wanneer je rustig en laag ademt, beweegt het middenrif soepel en krijgt de romp meer stabiliteit.
Bij een hoge ademhaling blijven de ribben vast en trekken schouders omhoog. Dit zorgt voor spanning.
Oefeningen als rustige buikademhaling of ribbeweging helpen om de houding te ontspannen.

Veelvoorkomende compensaties in houding
Tijdens houdingstraining komen fysiotherapeuten vaak dezelfde compensatiepatronen tegen.
– Schouders die te hoog staan
Dit komt vaak door stress of hoge ademhaling.
– Bekken dat te ver naar voren of achter staat
Dit veroorzaakt spanning in onderrug en heupen.
– Hoofd dat naar voren schuift
De nekspieren moeten harder werken om het hoofd te dragen.
– Inzakken in thoracale wervelkolom
De bovenrug verliest mobiliteit en de ribben bewegen minder.
– Te veel spanning in onderrug
De diepe rompspieren zijn dan onderactief.
Deze compensaties zijn niet fout, maar ze worden belastend wanneer ze langdurig aanwezig zijn.
Voorbeelden van oefeningen binnen houdingstraining
Ribbeweging met ademhaling
Hiermee verbeter je mobiliteit en ontspanning in bovenrug en schouders.
Bekkenkanteling in zit
Een rustige oefening die mobiliteit terugbrengt in het bekken en de onderrug.
Thoracale rotatie
Deze oefening geeft ruimte in de bovenrug, waardoor houding lichter voelt.
Dead bug
Een rustige oefening voor stabiliteit van de romp.
Lichte hingebeweging
Leer bukken en bewegen vanuit de heupen in plaats van de onderrug.
Deze oefeningen zijn niet zwaar, maar helpen om houding vanuit de kern te verbeteren.
Waarom houding verbeteren geen krachttraining is
Veel mensen denken dat ze sterkere spieren nodig hebben voor betere houding. Een goede houding vraagt echter niet om kracht, maar om balans en controle.
Te veel spanning zorgt juist voor vermoeidheid en discomfort. Een ontspannen maar stabiel lichaam voelt licht. Daarom richt houdingstraining zich op:
– ademhaling
– mobiliteit
– lichte rompspanning
– bewegingstiming
– microbewegingen
Deze factoren geven een duurzamer en prettiger resultaat dan pure krachttraining.
Hoe houdingstraining je dagelijkse leven verbetert
Wanneer houding efficiënter wordt, merk je dat in alle dagelijkse activiteiten:
– je rug voelt minder stijf tijdens werk
– je nek- en schouderspanning neemt af
– je kunt langer zitten zonder discomfort
– je ademt rustiger tijdens inspanning
– je beweegt soepeler tijdens sport
– je voelt meer controle tijdens tillen en draaien
Houdingstraining verbetert het hele bewegingssysteem, niet alleen hoe je zit of staat.
Conclusie
Houdingstraining is geen geforceerde houding aannemen, maar leren hoe je lichaam zichzelf draagt. Door mobiliteit, ademhaling en lichte rompspanning te combineren, wordt houding een natuurlijk gevolg van efficiënt bewegen.
Fysiotherapie helpt om dit proces te begeleiden met gerichte oefeningen en inzicht in houding en beweging. Zo ontwikkel je een houding die lichter, stabieler en comfortabeler aanvoelt. Een goede houding ontstaat niet door inspanning, maar door balans en vrijheid in beweging.
❓ FAQ – Houdingstraining
Houdingstraining helpt je om je lichaam op een natuurlijke en efficiënte manier te gebruiken zonder spanning.
Nee. Een goede houding is dynamisch en verandert voortdurend.
Ja. Fysiotherapie verbetert mobiliteit, stabiliteit en lichaamsbewustzijn, waardoor houding vanzelf verbetert.
Nee. De oefeningen zijn rustig, gecontroleerd en afgestemd op wat je lichaam aankan.
Veel mensen merken binnen enkele weken minder spanning en meer bewegingsvrijheid.

Wil je een persoonlijk herstelplan voor jouw blessure?
Ons team van fysiotherapeuten helpt je om de juiste balans in belasting te vinden, zodat je blessure snel, veilig en duurzaam herstelt.
