Houding bij groei – waarom tieners tijdelijk scheef kunnen staan tijdens groeispurten

Veel ouders schrikken wanneer hun kind ineens scheef staat, een ingezakte rug heeft of een schouder die lager hangt. Tijdens de groei verandert het lichaam echter razendsnel en dat kan tijdelijk een rommelige houding geven. Het ene moment lijkt je kind stevig en recht te staan en een paar maanden later oogt alles minder stabiel. Dat komt doordat botten, spieren, pezen en zenuwstelsel niet in hetzelfde tempo meegroeien.
Een veranderende houding tijdens een groeispurt is meestal normaal. Toch kan het soms leiden tot stijfheid, pijn of onzekerheid. In dit artikel lees je wat er precies gebeurt in het lichaam, waarom de houding tijdelijk uit balans kan raken en wanneer het zinvol is om een fysiotherapeut te raadplegen. Het doel is om ouders gerust te stellen en tegelijk inzicht te geven in hoe je je kind kunt ondersteunen tijdens deze belangrijke fase.

Online afspraak boeken

Contact

Wat is groei precies en waarom verandert houding daardoor?

Tijdens de puberteit maken kinderen een snelle fysieke ontwikkeling door. De botten groeien het snelst. Spieren, pezen en zenuwstelsel hebben tijd nodig om zich aan deze nieuwe lengte aan te passen. Dit is de reden dat houding tijdelijk minder stabiel kan lijken.
Het lichaam moet letterlijk opnieuw leren hoe het zichzelf in evenwicht houdt. De oude motorische patronen passen niet meer bij de nieuwe lichaamsverhoudingen. Daardoor zie je vaak:
– een vooruitgezakte bovenrug
– afhangende schouders
– een scheve romphouding
– overstrekte knieën
– een vooroverkantelende bekkenstand
Dit hoort bij groeien. Het zenuwstelsel is bezig met nieuwe coördinatie en spieraansturing. De meeste houdingsveranderingen verdwijnen vanzelf wanneer het lichaam gewend raakt aan de nieuwe lengte.

Waarom sommige tieners tijdelijk scheef staan

Een scheve houding is bijna altijd tijdelijk en functioneel. Dat betekent dat er geen structureel probleem in de wervelkolom hoeft te zitten. De asymmetrie ontstaat door verschil in:
– spierlengte
– spierkracht
– coördinatie
– gewoontehouding
– snelle groei van één zijde
Tijdens een groeispurt is het normaal dat de ene kant van het lichaam iets sterker of soepeler is dan de andere. Dat geeft een lichte scheefstand die ouders vaak direct opvalt.
Daarnaast speelt vermoeidheid een rol. Tieners die hard groeien zijn sneller moe en gaan daardoor vaker hangen. Dit versterkt een schuine houding maar betekent niet dat er iets mis is.

Wat gebeurt er in spieren en pezen tijdens groei?

Botten groeien door de groeischijven. Spieren en pezen moeten die nieuwe lengte bijbenen. Dat gaat niet altijd tegelijk. Daardoor ontstaan tijdelijke verschillen die invloed hebben op houding.
Onderzoek laat zien dat snelle botgroei leidt tot:
– verhoogde spanning op pezen
– gevoel van stijfheid in grote spiergroepen
– snellere vermoeidheid
– minder coördinatie
– kortere bewegingsuitslag tijdelijk
Dit verklaart waarom tieners soms minder soepel bewegen of sneller last hebben van de rug.

Waarom groei invloed heeft op evenwicht en coördinatie

Evenwicht en coördinatie komen vooral uit het zenuwstelsel. Dat moet opnieuw leren hoe het lichaam beweegt met nieuwe lichaamsverhoudingen.
Veel ouders herkennen dat tieners ineens onhandiger lijken. Voorwerpen vallen sneller uit de hand en bewegingen zijn minder gecontroleerd. Dit is normaal.
Tijdens deze fase herprogrammeert het brein de motoriek. De houding hoort daar ook bij. De meeste coördinatieproblemen verdwijnen vanzelf wanneer de groeispurt stabiliseert.

Welke houdingsveranderingen horen bij groei?

De meest voorkomende houdingspatronen tijdens groei zijn:
– Een afhangende schouder: Vaak komt dit doordat een spiergroep aan één zijde tijdelijk strakker of korter is.
– Een voorovergebogen bovenrug: Dit komt door groeispurt vermoeidheid. Het lichaam kiest de makkelijkste houding.
– Doorgezakte knieën: Spieren rond knie en heup moeten bijkomen van snelle groei.
– Holle onderrug: Wanneer de heupbuigers strakker worden gaat het bekken iets kantelen.
– Hoofd dat naar voren staat: Tijdens groei verandert het zwaartepunt.
Deze houdingsveranderingen zijn geen reden tot paniek. Ze horen bij de groeifase.

Wanneer is een scheve houding wel reden om te checken?

Hoewel de meeste houdingsveranderingen onschuldig zijn zijn er situaties waarin het verstandig is om een fysiotherapeut te raadplegen. Bijvoorbeeld wanneer:
– de scheefstand niet verandert afhankelijk van de houding
– de rug duidelijk rotatie vertoont
– je kind pijn ervaart tijdens staan of sporten
– de asymmetrie snel toeneemt
– je onzeker bent over hoe je het moet beoordelen
De fysiotherapeut kan beoordelen of het gaat om een normale functionele scheefstand of iets wat extra aandacht nodig heeft.

Wat merk je als kind tijdens een groeispurt?

Tieners voelen vaak dingen die ze moeilijk kunnen uitleggen. Veel gehoorde klachten zijn:
– stijfheid in de hamstrings
– trekkend gevoel rond knieën of hielen
– spanning in onderrug
– moeite met lang rechtop zitten
– onrustige of wiebelige bewegingen
Dit komt doordat het lichaam moeite heeft om lengtegroei, spieraanpassing en nieuwe coördinatie te combineren.

Wat doet de fysiotherapeut bij houdingsproblemen door groei?

Bij MoveWell richten we ons op drie aspecten van groei en houding:
– uitleg geven zodat kind en ouder begrijpen wat er gebeurt
– oefeningen die helpen om coördinatie en spierkracht bij te sturen
– advies over schoolhouding, sport en dagelijkse belasting
De eerste stap is altijd observatie. De therapeut kijkt hoe je kind staat, zit en beweegt. Daarna volgt een gerichte uitleg over welke houdingsveranderingen normaal zijn en hoe het herstel verloopt.

Welke oefeningen helpen bij groei gerelateerde houdingsproblemen?

Oefeningen richten zich op het verbeteren van:
– rompstabiliteit
– heupcontrole
– lengte van hamstrings en heupbuigers
– balans en coördinatie
– houding tijdens dagelijkse activiteiten
Voorbeelden van oefeningen die vaak worden gebruikt zijn:
– lichte core oefeningen om de rug te ondersteunen
– balansoefeningen om coördinatie te verbeteren
– rek en mobiliteitsoefeningen die passen bij de groeifase
– functionele oefeningen zoals traplopen of zitten en opstaan
Het doel is niet perfectie maar een soepel herstel van natuurlijke houdingscontrole.

Hoe houding thuis ondersteund kan worden

Ouders spelen een belangrijke rol. Kleine aanpassingen helpen al. Denk aan:
– kortere periodes achter laptop of telefoon
– afwisselen tussen staan en zitten
– voldoende slaap
– rustige sportopbouw
– stevige rugzak die goed afgesteld is
Geen strenge regels maar kleine gewoontes die het lichaam ondersteunen.

Hoe sport een rol speelt in houding tijdens groei

Sporten is gezond en stimuleert motorische ontwikkeling. Toch zie je tijdens groeispurten vaker klachten bij:
– voetballers
– hockeyers
– turnsters
– hardlopers
Dat komt door de combinatie van snelle groei en veel belasting. Fysiotherapie helpt om sportbelasting veilig op te bouwen en blessures te voorkomen.

Waarom digitale houding steeds meer invloed heeft

Telefoons en laptops spelen een grote rol in het leven van jongeren. Het hoofd zakt naar voren en de bovenrug rondt sneller af wanneer iemand lang in dezelfde houding zit.
Tijdens groei versterkt dat effect omdat spieren meer moeite hebben om de romp rechtop te houden. Fysiotherapie geeft praktische tips die aansluiten bij het dagelijks leven van tieners.

Hoe je houding bij kinderen beoordeelt zonder stress

Ouders zien vaak veel meer dan er werkelijk aan de hand is. Een simpele manier om houding te checken is:
– laat je kind ontspannen staan
– kijk of de scheefstand verandert wanneer je vraagt om recht te gaan staan
– let op pijnklachten
– observeer of je kind zonder moeite beweegt
Als houding wisselt met inspanning en ontspanning is het meestal normaal.

Wanneer fysiotherapie direct zinvol is

Het is verstandig om een fysiotherapeut te raadplegen wanneer:
– je kind pijn heeft
– je kind onzeker wordt over houding
– sporten moeizamer gaat
– de asymmetrie groter wordt
– je twijfelt of het bij de groei hoort
Vroege begeleiding voorkomt dat kleine houdingsproblemen zich vastzetten in gewoontes.

Conclusie

Houding verandert tijdens groeien en dat is normaal. Het lichaam zoekt evenwicht terwijl botten sneller groeien dan spieren en pezen kunnen bijbenen. Voor ouders lijkt een scheve houding soms verontrustend maar meestal is het een fase die vanzelf stabiliseert.
Fysiotherapie ondersteunt dit proces door uitleg, oefeningen en praktische adviezen die passen bij de leeftijd en motorische ontwikkeling. Door te begrijpen wat er gebeurt kun je je kind met vertrouwen door deze groeifase heen begeleiden.

Wil je een persoonlijk herstelplan voor jouw blessure?

Ons team van fysiotherapeuten helpt je om de juiste balans in belasting te vinden, zodat je blessure snel, veilig en duurzaam herstelt.

Afspraak maken